Bekijken we de onderliggende oorzaken van hart- en vaatziekten dan gaat het bij mannen vooral om de grote bloedvaten in en om het hart, terwijl bij vrouwen vooral de kleine vaten in en om het hart – de zogeheten micro-vasculatuur – een rol spelen, aldus cardiovasculair onderzoeker Suzanne Korporaal. “Dit maakt het zo moeilijk om bij vrouwen een diagnose te stellen en is het van belang om aanwijzingen in het bloed te vinden.”
De laatste jaren worden steeds meer onderzoeken en initiatieven gestart om de diagnose en behandeling van hart- en vaatziekten bij vrouwen te verbeteren. “Hierdoor weten we nu bijvoorbeeld dat risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals diabetes en roken, een grotere impact hebben bij vrouwen dan bij mannen”, licht Suzanne toe. “Daarnaast leiden zwangerschapscomplicaties tot een hoger risico en ontwikkelen vrouwen een ander type slagaderverkalking dan mannen.”
Problemen bij vrouwen doen zich vooral voor in de kleine vaten in en om het hart. “Afwijkingen hierin zijn lastig op te sporen”, stelt Suzanne, “zeker in een vroeg stadium. Daarom is het belangrijk om vrouwspecifieke stofjes of afwijkingen in het bloed te ontdekken die specifiek zijn voor het ziekteproces. Deze stofjes, ook wel biomarkers genoemd, kunnen uitgescheiden worden door de cellen van de vaatwand of bloedcellen en zijn alleen in bloed te vinden als er sprake is van de ontwikkeling van hart- en vaatziekten. Als we zulke biomarkers in het bloed van een patiënte kunnen aantonen, kan de aandoening vroegtijdig worden vastgesteld.”
Het onderzoek van Suzanne richt zich – binnen de twee projecten Queen of Hearts en ERA-ENDLESS – op de eigenschappen en het functioneren van cellen in de wanden van de kleine vaatjes. “Van de grote vaten weten we al vrij veel”, vervolgt Suzanne, “van deze kleine vaatjes nog maar heel weinig. We hopen door dit onderzoek beter te kunnen begrijpen of de cellen en de vaatwand van de micro-vasculatuur zich anders gedragen dan de cellen en vaatwand in de grote vaten. Of het functioneren ervan verschilt tussen mannen en vrouwen, en hoe ziekte en gezondheid hierop van invloed zijn.”
Het onderzoek maakt gebruik van bloed en cellen van gezonde mensen, van mensen met hoog risico op hart- en vaatziekten én van patiënten met al ontwikkelde hart- en vaatziekten dat verzameld is in verschillende klinische studies. “Uit ons onderzoek blijkt dat bloedcellen van vrouwen die ziek zijn andere genetische profielen laten zien dan gezonde mensen. Deze profielen lijken niet aanwezig te zijn in de bloedcellen van mannen met een hartziekte. Dit soort bevindingen is een mogelijke basis voor een vrouwspecifieke biomarker.”
“Als we daarnaast meer inzicht krijgen in het ontstaan en het verloop van hart- en vaatziekten bij vrouwen en waarom hart- en vaatziekten zich bij vrouwen anders ontwikkelen dan bij mannen, kunnen we beter inschatten wie meer risico loopt en hoe we de behandelmethoden voor vrouwen kunnen verbeteren”, besluit Suzanne. “Uiteindelijk zal dit ook leiden tot een betere kwaliteit van leven, minder ziekte en minder sterfte onder vrouwen.”
Verder lezen?
Lees meer over hartfalen op umcutrecht.nl
